به نقل از «فرارو»

هاشمی: از ظرفیت مترو و اتوبوس برای حل معضل آلودگی هوا استفاده نمی‌شود

تاریخ انتشار: ۱۶ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۲۷۵۰۸۵

محسن هاشمی رفسنجانی در روزنامه اعتماد نوشت: با تبریک راه‌اندازی ۵/۵ کیلومتر از متروی کرج با دو قطار و تذکر تکراری لزوم تامین تجهیزات متحرک برای قطار شهری‌ها در کلانشهرها. از سال ۱۳۵۱ که لزوم ایجاد سامانه حمل و نقل عمومی (راه‌آهن شهری تهران و حومه (مترو) و اتوبوسرانی) با مطالعات حمل و نقل ترافیک شهر تهران جدی شد، حدود ۵۰ سال می‌گذرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

دهه پنجاه توجه جدی به حمل و نقل عمومی بیشتر کشور‌ها در حال توسعه را فرا گرفت و کلانشهر‌ها تلاش و رقابت وصف‌ناپذیری برای طراحی و ساخت سامانه حمل و نقل ریلی انبوه‌بر (متروی سنگین) و سامانه‌های مکمل، چون اتوبوس، بی‌آرتی، تراموا، مونوریل، قطار هوایی و حمایت یارانه‌ای از حمل و نقل عمومی را گسترش دادند.

هم‌اکنون هر چند تهران و ۷ کلانشهر ایران دارای طرح جامع مصوب حمل و نقل عمومی و خطوط ساخته شده ریلی شهری و البته سامانه اتوبوسرانی مستعمل هستند و تعداد خطوط متروی سنگین و سبک در کلانشهر‌ها به مرز ۱۵ خط رسیده است، ولی در طول این سال‌ها کلانشهرهایی، چون شانگهای، پکن، سئول، کوالالامپور، سنگاپور، استانبول، جاکارتا، دهلی، بانکوک و... به صورت جدی از تهران جلو افتاده‌اند. برای مثال متروی پکن که از سال ۱۳۵۱ شروع به کار کرد هم‌اکنون با ۲۷ خط ریل درون شهری با ۸۰۰ کیلومتر طول، ۴۷۸ ایستگاه، ۶۲۰۰ واگن و ۱۰ و نیم میلیون سفر روزانه، در نتیجه ۴۰ میلیارد سفر سالانه اثر مهمی در مدیریت ترافیک و آلودگی هوای پایتخت چین دارد.

متروی شانگ‌های ۱۹ خط، ۵۰۰ ایستگاه و ۷۴۰۰ واگن دارد و سئول نیز هم‌اکنون ۲۳ خط و ۷۶۰ ایستگاه را مورد بهره‌برداری قرار داده است. در تابستان سال ۱۳۵۴ که شرکت راه‌آهن شهری تهران و حومه تاسیس شد همراه با آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی در لندن و پاریس مناطق تاریخی و دیدنی و موزه‌ها را با استفاده از مترو بازدید کردیم.

آن موقع ۱۴ ساله بودم، London underground و Metro de paris اثر جدی روی آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی گذاشت، به صورتی که بعد از پیروزی انقلاب و تشکیل مجلس شورای اسلامی به عنوان رییس مجلس و رییس مجمع نمایندگان تهران از سال ۱۳۶۰ با تصمیم بعضی از دلواپسان آن موقع برای توقف ساخت مترو مبارزه جدی کردند. در نهایت منجر به خواندن خطبه مترو و پیگیری‌های جدی باعث شروع مجدد ساخت راه‌آهن شهری تهران و حومه در اوج جنگ شد.

من نیز از سال ۶۹ در دولت سازندگی درگیر مسائل و مشکلات حمل و نقل عمومی تهران اعم از اتوبوسرانی و ساخت مترو و از سال ۷۲ به عنوان عضو هیات‌مدیره شرکت راه‌آهن شهری تهران و حومه (مترو) مشغول شدم تا بالاخره در سال ۱۳۷۷ با تاخیر نسبت به دیگر کشور‌های در حال توسعه اولین خط مترو آغاز به کار کرد.

خوشبختانه تهران دارای ۷ خط با طول ۲۵۰ کیلومتر و ۱۴۵ ایستگاه و ۱۵۱۴ واگن معادل ۲۱۷ قطار است. در ربع قرن که از بهره‌برداری اولین خط مترو در تهران می‌گذرد حدود ۱۱ میلیارد سفر به سرانجام رسیده و تعداد سفر‌های روزانه به پیک ۷/۲ میلیون سفر در سال ۹۷ قبل از کرونا نیز رسیده است. مشهد دو خط مترو به طول ۳۰ کیلومتر، شیراز دو خط به طول ۳۰ کیلومتر، اصفهان یک خط به طول ۲۰ کیلومتر، تبریز یک خط به طول ۱۷ کیلومتر در حال بهره‌برداری دارد. قم ۱۴ کیلومتر به علت نداشتن بدون فعالیت دارد و کرج بهره‌برداری آزمایشی ۵/۵ کیلومتر با دو قطار.

متاسفانه از تعداد اتوبوس‌های فعال در کلانشهر‌ها در انتهای دهه ۹۰ کاسته شده و به حدود ۵۰ درصد فرسودگی با عمر متوسط نزدیک به ۱۰ سال مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند. کلانشهر‌های ایران دارای حداکثر ۰۰۰/۱۰ اتوبوس شهری با ۵۰ درصد فرسودگی هستند. قطعا تعداد اتوبوس‌های شهری باید دوبرابر شود. تهران به تنهایی احتیاج به ۹۰۰۰ اتوبوس برقی دارد و با در نظر گرفتن مراکز استان‌ها و شهر‌های با جمعیت بیش از ۲۰۰ هزار نفر احتیاج به ۲۰ هزار اتوبوس شهری برای ایران است.

بالاخره با تلاش همه دست‌اندرکاران حمل و نقل عمومی در کشور، قانون توسعه حمل و نقل عمومی و مدیریت سوخت در زمستان ۱۳۸۶ ابلاغ شد. براساس این قانون باید تحول جدی در امر حمل و نقل عمومی ایجاد می‌شد، چراکه در شهر تهران نسبت تسهیم حمل و نقل عمومی در کل سفر‌های درون شهری برای اتوبوسرانی ۲۵ درصد، ریلی ۳۰ درصد، تاکسی ۲۰ درصد تصویب شده بود. ولی متاسفانه به این قانون عمل نشد و از ظرفیت و توانمندی شرکت مترو و اتوبوسرانی برای حل معضلات اصلی شهر تهران یعنی آلودگی هوا و ترافیک، استفاده کافی نمی‌شود.

همواره تاسف می‌خورم از اینکه ظرفیت جابه‌جایی مترو و اتوبوسرانی امروز پس از گذشت ۱۰ سال با وجود اضافه شدن خطوط جدید در حد ۲ میلیون سفر در ابتدای سال ۱۳۹۰ کاهش یافته است، در صورتی که در سال ۹۷ قبل از کرونا نزدیک به سه میلیون سفر هم رسید و نشان از این دارد که از امکانات، زیرساخت‌ها و توانمندی‌های کارکنان حمل و نقل عمومی استفاده کافی نمی‌شود و طبیعتا مردم و کارکنان شرکت مترو و اتوبوسرانی نیز در این موضوع با من هم‌عقیده هستند که استعداد، امکانات و ظرفیت رشد به مراتب بیشتری از وضعیت کنونی وجود دارد. به خصوص که سامانه حمل و نقل عمومی عدالت‌محور برای بسط عدالت در رفت و آمد شهری اهمیت بسزایی دارد. ولی مسوولان ارشد جمهوری اسلامی در حد سران سه قوه از آن غافل هستند.

به‌رغم تصویب اجازه اعتبارات مورد نیاز در قانون در سال ۸۶ که سالانه ۴ هزار میلیارد تومان برای بخش درون شهری به صورت ۱۰۰ درصد تخصیص یافته در نظر گرفته بود و باید ظرفیت حمل و نقل عمومی در عرض ۵ سال به ۷۵ درصد سفر‌های شهر تهران می‌رسید و به رغم اینکه بخشی از درآمد قانون هدفمندی یارانه‌ها به حمل و نقل عمومی اختصاص داده شد، متاسفانه به جای عمل به قانون‌ها و پیشرفت در توسعه حمل و نقل عمومی کلانشهرها، پسرفت نسبت به ده سال گذشته اتفاق افتاده و امروز از ۴۱ درصد سفر‌ها توسط حمل و نقل عمومی در سال ۸۶ به ۳۵ درصد سفر‌ها توسط حمل و نقل عمومی در سال ۱۴۰۱ رسیده‌ایم. بدین صورت که از ۲۳ میلیون سفر شهری تهران فقط حدود ۸ میلیون با مترو و اتوبوس و تاکسی انجام می‌شود و اگر تاکسی را حمل و نقل خصوصی فرض کنیم، سهم حمل و نقل عمومی که باید ۵۵ درصد از سفر‌ها باشد فقط حدود ۱۵ درصد است (۱۰ درصد مترو و ۵ درصد اتوبوسرانی).

متاسفانه به دلیل تحریم‌ها و عدم توجه دولت‌ها بر اجرای قانون‌ها، عدم اهمیت به حمل و نقل عمومی مخصوصا در کلانشهر‌ها از نقاط ضعف جدی نظام جمهوری اسلامی فرض می‌شود و قطعا با وجود آلودگی هوا و ترافیک کمرشکن کلانشهر‌ها یکی از موارد ترک فعل و پسرفت در امر توسعه شهری است که رسیدگی و توجه جدی‌تری را در جلسه هماهنگی سران قوا می‌طلبد، چراکه برای بازآفرینی حمل و نقل عمومی کلانشهر‌ها و مراکز استان‌ها و شهر‌های با بیش از ۲۰۰ هزار نفر جمعیت احتیاج به حداقل ۲۰ هزار اتوبوس از نوع برقی، گازی و گازوییلی است که باید از طریق قانون و مصوبه دولت با استفاده از منابع حاصل از صرفه جویی سوخت تامین شود و مبلغی در حدود معادل ۶ میلیارد دلار در طول یک برنامه ۵ ساله یعنی حداقل سالی یک میلیارد دلار احتیاج است.

برای تکمیل و ساخت خطوط ریل سنگین و سبک شهری حداقل لازم است در طول ۱۰ سال آینده برای حدود ۳۰۰ کیلومتر خطوط ریلی درون شهری اقدام شود که رقمی ۹ میلیارد دلار احتیاج است. این بدین معنی است که کشور باید در طول دو برنامه ۵ ساله در آینده یعنی در یک دهه حداقل سالانه دو میلیارد دلار در حمل و نقل عمومی هزینه کند تا خود را به تراز کلانشهر‌های جهان برساند و امکان حل مشکل آلودگی هوا و قرار دادن آلترناتیوی کارا، امن، غیرآلاینده، ارزان و سریع و عدالت‌محور در اختیار مردم فراهم شود. سرمایه‌گذاری‌ها از طریق صرفه‌جویی ایجاد شده در مصرف سوخت و وقت مردم و هزینه‌های ناشی از آلودگی‌ها و بیماری‌های هوا قابل برگشت و جبران‌پذیر خواهد بود.

منبع: فرارو

کلیدواژه: محسن هاشمی حمل و نقل عمومی راه آهن شهری تهران و حومه حمل و نقل عمومی مترو و اتوبوس میلیارد دلار بهره برداری کلانشهر ها میلیون سفر آلودگی هوا درون شهری شهر تهران ۵ درصد سفر ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۲۷۵۰۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نوسازی ۷ برابری اتوبوس های پایتخت نسبت به دوره قبل مدیریت شهری

تین نیوز

مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی شهر تهران گفت: ما در دوره فعلی ۷ برابر دوره پنجم مدیریت شهری نوسازی داشتیم که این نشان از تفکر انقلابی و جهادی است. 

به گزارش تین نیوز به نقل از شهر، مهدی علیزاده مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی در جریان بازدید خبرنگاران از منطقه ۵ شرکت واحد اتوبوسرانی (شهید جم) که صبح دوشنبه ۱۰ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ برگزار شد، اظهار کرد: قرارداد ۱۰۰ دستگاه متروباس در دهه ۹۰ با کشور سوییس بسته شد که در حال حاضر ۴ دستگاه موجود است. 

علیزاده با بیان اینکه به دلیل خریداری غیرفنی، این اتوبوس ها در شرایط آب و هوایی تهران کاربردی نداشت، خاطرنشان کرد: ۲ دستگاه فعال بود که از روز گذشته تنها یک دستگاه در خط خاوران فعال است. این متروباس با توجه به آب و هوای تهران به درد پایتخت نمی خورد. به دلیل مشکلات فنی و تحریم ها از ۱۰۰ دستگاه به ۴ دستگاه رسیدیم که فعلا یک دستگاه موجود است. 

وی با اشاره به اینکه در زمان تحویل مدیریت شهری ۱۸۰۰ دستگاه اتوبوس فعال داشتیم که حدود ۸۰۰ دستگاه شاغل در خطوط بود، تصریح کرد: از ابتدای دوره ششم ۸۲۶ دستگاه نوسازی و خریداری شده و در اختیار مردم قرار گرفته است. ۵۰۰ دستگاه مستقیم با پول شهرداری و ۲۷۱ به صورت مشترک با دولت خریداری شده است. ما ۱۸۰۰ دستگاه را فعال تحویل گرفتیم و در حال حاضر کسانی که مدعی کم کاری شهرداری هستند باید بدانند که از اتوبوس های شرکت های مختلف در پایتخت استفاده می شود. 

فعالیت بیش از ۲ هزار دستگاه اتوبوس در تهران

مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی گفت: سال ۱۴۰۱ حدود ۵۰ دستگاه و سال گذشته به همراهی بخش خصوصی ۴۰۰ دستگاه را بازسازی کردیم. این عدد به ۳۰۵۰ اتوبوس فعال رسید و امروز برای مردم ۲۰۵۰ تا ۲۱۰۰ دستگاه اتوبوس در خطوط خدمت رسانی می کنند. باید ۵ تا ۷ هزار اتوبوس در تهران کار کند. با حمایت و عزم شهردار و شورای شهر تهران سال گذشته ۴۵ درصد بودجه به حمل و نقل تخصیص داده شده که ۷ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان به شرکت ایران خودرو اختصاص داده شد و شامل حدود ۱۰۰۰ اتوبوس است. 

وی ادامه داد: تیرماه سال گذشته ۲۵۰۰ دستگاه اتوبوس از محل شرکت های داخلی قرارداد بستیم که بالغ بر ۲۰ هزار میلیارد تومان مبلغ قرارداد ما مدل پرداختی ۲۵ درصد نقد، ۲۵ درصد غیر نقد و ملک و ۵۰ درصد تسهیلات بود. بر اساس قرارداد ۲۵۰۰ دستگاه باید طبق زمان بندی مقرر شده حدود ۱۵۰۰ عدد تحویل می دادند. ما مردم را معطل تولید داخل به واسطه عقب ماندگی ۱۰ ساله نمی کنیم. بنابراین طی انعقاد قراردادی با چین مقرر شد به دلیل قیمت مناسب ۲۵۰۰ اتوبوس برقی تحویل شهرداری تهران شود که این تعداد باعث کاهش سرفاصله ها خواهد شد. 

عده ای از کارهای مفید خوشحال نمی شوند

علیزاده با تاکید بر اینکه اگر مشکلات بانک مرکزی و بانک شهر و تخصیص ارز حل شود با پرداخت پیش پرداخت ظرف ۶ ماه شاهد ورود اتوبوس های برقی در تهران خواهیم بود، گفت: از ۲۵۰۰ اتوبوس داخلی نیز تا پایان این ماه پیش پرداخت آن نیز انجام خواهد شد. از سال آینده هر ماه ۵۰ اتوبوس داخلی وارد پایتخت خواهد شد. در سطح کشور و کلانشهر تهران وقتی کار مفیدی برای مردم انجام می شود عده ای خوشحال نمی شوند. حوزه نوسازی در دوره های قبل تقریبا صفر بوده و این فاجعه است. ما در دوره فعلی ۷ برابر نوسازی داشتیم که این نشان از تفکر انقلابی و جهادی است. 

مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی با اشاره به اینکه طی دو سال مدیریت شهری فعلی قرارداد ۵ هزار دستگاه اتوبوس بسته شد و این باعث خوشحالی همه نیست، خاطرنشان کرد: در قراردادی که با طرف چینی بستیم، بعد از مشخصات فنی مسائل مالی را در نظر گرفتیم. ما با شرکت چینی وارد مذاکره شدیم که بتواند ۸۰ درصد را تامین مالی کند و بتواند اتوبوس ها را یک جا تولید کرده و تحویل ما بدهد. 

علیزاده افزود: اعضای شورا که می گویند قرارداد را ندیده اند، کم لطفی می کنند. قرارداد حاضر است البته نباید به حاشیه کشانده شود و مردم را از ماموریت اصلی منحرف کنند. مهمترین ماموریت ما تامین ۲۵۰۰ اتوبوس است. 

وی ادامه داد: دوستانی که اعتراض به عدد مقرر شده اتوبوس های بازسازی شده می کنند در دوران مدیریت خودشان تنها ۱۰۰۰ دستگاه اتوبوس را وارد کردند. این افراد امروز چه استدلالی دارند که ما ظرف ۴ سال نتوانیم این اعداد را مقرر کنیم. 

مذاکره با شرکت های داخلی برای ارائه خدمات پس از فروش اتوبوس های برقی

علیزاده با اشاره به تمهیدات اندیشیده شده در راستای ورود اتوبوس های برقی گفت: مهمترین موضوع در اتوبوس برقی باتری آنهاست. اتوبوس برقی در نظر گرفته شده بیشترین پیمایش را برای مردم خواهد داشت؛ چیزی بالغ بر بالای ۲۷۰ کیلومتر. همچنین مانند اتوبوس های تولید داخل خدمات پس از فروش برای این اتوبوس ها در نظر گرفتیم. در حال مذاکره با شرکت های تولید کننده داخلی برای تامین خدمات پس از فروش این اتوبوس ها هستیم و قرار است ظرف ماه جاری برای خدمات پس از فروش به یک تا دو تولید کننده داخلی واگذار کنیم که در آینده دچار مشکل نشویم.

وی خاطرنشان کرد: اتوبوس های جاری در تهران روزهای عادی یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر را جابه جا می کنند. اتوبوس های فعلی را در منطقه غرب تهران نوسازی کردیم تا جایگزین اتوبوس های فرسوده شود. ما تا پایان دوره مدیریت شهری تمام تلاشمان را می کنیم که ۵ هزار اتوبوس را مقرر کنیم. همچنین این ۵ هزار اتوبوس تماما ۱۲ متری است. در حوزه تندرو سرفاصله ها مناسب است مگر اینکه در هوای بارانی. اولویت بعدی ما اتوبوس های تندرو است. 

علیزاده با اشاره به حل اختلاف با ایران خودرو گفت: کار را با ایران خودرو پیش می بریم. جلساتی برگزار شده و قول دادند که ظرف ۲ ماه آینده مشکلات را حل کنند.

مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی با اشاره به اقدامات توسعه ای در حوزه اتوبوسرانی با بیان اینکه در غرب تهران در مناطق۲۲،۲۱،۶ و ۵ کمبود اتوبوس داشتیم و ۲۵۶ دستگاه اتوبوس نو در این مناطق به کارگیری شدند گفت: از آنجایی که بخش خصوصی نمیتوانسته به دلیل نبود صرفه اقتصادی مایل به فعالیت نبود و خود اتوبوسرانی در این منطقه فعال شد.

علیزاده ادامه داد: بنا داریم پس از ان توسعه اتوبوس ها را در شرق و جنوب داشته باشیم که در شرق تهران خطوط غیرفعال و متوقف شده داریم که در حال برنامه ریزی تا فعال کنیم.

وی در مورد سرانجام ۵۰ دستگاه اتوبوس های برقی در خط بهارستان _ جمهوری گفت:  با یک شرکت خصوصی قرار داد بستیم اما به تعهدات خود عمل نکرده و اگر تا پایان این ماه به تعهدات خود عمل نکند،قرارداد فسخ می شود.

آخرین اخبار حمل و نقل را در پربیننده ترین شبکه خبری این حوزه بخوانید